Bevel razzia met verhaal 'de dag dat onze moeder werd doodgeschoten’
‘Bevel met brief, de dag dat onze moeder werd doodgeschoten’ De brief is geschreven door Johanna Swart …
 (1).medium.jpg)
-
.small.jpg)
2
-
.small.jpg)
3
-
4
‘Bevel met brief, de dag dat onze moeder werd doodgeschoten’
De brief is geschreven door Johanna Swart uit Ridderkerk.
Haar vader Johannes Swart en haar moeder Antje Petrejus trouwen in 1935 en krijgen twee kinderen, Johanna en Renske.
Zij wonen aan de Carnisselaan en in 1944 is Johanna acht jaar en haar zusje vijf. Op 10 november zit Johanna, samen met haar zusje in de huiskamer aan tafel te tekenen en te kleuren. Hun moeder loopt zenuwachtig door het huis, want ook zij hebben het bevel ontvangen en haar man is ondergedoken. Mochten de Duitsers aanbellen, dan zal zij vertellen dat hij in Overijssel is om aardappels te rooien. In werkelijkheid zit hij in een kelder bij kennissen, die in de buurt wonen.
Dan ziet moeder Antje dat er mannen op de hoek van de straat worden verzameld. Er staat al een hele groep en zij schuift het raam open en leunt naar buiten om te zien of haar man daar soms bij staat.
Plotseling klinkt een harde knal en valt zij op de vloer. Johanna rent naar haar moeder en ziet een klein gaatje in haar voorhoofd. Zij haalt in de keuken een doekje om het bloed weg te wassen. Dat lukt niet, het blijft maar bloeden. In paniek bonkt zij met een zwabber tegen het plafond om de buren te roepen.
Haar zusje rent naar buiten en belt aan bij de bovenburen, die de kinderen mee naar boven nemen. ’s Avonds komt een zus van haar moeder hen ophalen. Daar stopt het verhaal.
Tot slot schrijft Johanna:
‘De oorlog heeft ons veel ellende en verdriet gebracht, verdriet dat er altijd nog is. Oorlog is het ergste wat een mens kan overkomen.
Wij zijn nu 78 en 81 jaar oud en willen dat dit niet vergeten wordt.
Renske en Johanna Swart.’
Henk van der Pols bevestigt dit verhaal in een uitzending van RTV Rijnmond:
Hij vertelt dat hij op de Carnisselaan 42 woonde en daar door de Duitsers werd opgehaald. De Duitsers riepen dat alle ramen en deuren gesloten moesten blijven. Eenmaal buiten gekomen zag Henk een vrouw een raam open doen en haar stofdoek uitslaan.
Waarschijnlijk was zij doof en had het bevel niet gehoord, maar zij werd ter plekke doodgeschoten.
Henk was dus getuige van de moord en bevestigt het verhaal.
details
- Inventarisnummer
- 11320-1-2
- Eigen nummer
- 3374
- Afmeting
- A5
- Trefwoorden
- Carnisselaan Henk van der Pols moeder doodgeschoten razzia Swart
- Namen
- Johanna Swart
- Plaatsen
- Rotterdam
- Materialen
- papier
- Thema's
- Herdenken/verwerken Razzia
- Datum of periode
- Nov 10, 1944